آموزش نصب پایتون در ویندوز

در این آموزش به نحوه نصب پایتون در ویندوز می‌پردازیم. بر خلاف سیستم عامل‌هایی نظیر لینوکس یا مک که به طور پیش‌فرض زبان پایتون را دارند، باید پایتون را روی ویندوز نصب کنیم.این ذهنیت که چون پایتون روی ویندوز نصب نیست پس windows محیط خوبی برای پایتون نخواهد بود، اشتباه است! ما می‌توانیم پس از طی راهنمای نصب پایتون در windows که در ادامه می‌بینیم، پایتون را با تمام امکانات روی سیستم خود داشته باشیم.زبان برنامه نویسی پایتون یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی دنیاست که به دلیل سادگی در کدهایش، فرآیند یادگیری را بسیار آسان کرده است.برای نصب python در ویندوز نیاز به پیش نیاز یا سخت افزار خاصی نیست! همین ویندوز شما به درستی اجرا شود، می‌توانیم روی آن پایتون نسخه 2 یا 3 را نصب کنیم.در این مقاله فقط در ۳ مرحله، پایتون را نصب می‌کنیم. این سه مرحله عبارت‌اند از: دانلود، نصب، اجرا یا تنظیم نهایی!

فهرست محتوای آموزش

• نسخه مناسب برای نصب پایتون در ویندوز

o دانلود پایتون (برنامه نصبی پایتون)

• آموزش نصب پایتون 3 در ویندوزo

راهنمای نصب پایتون در ویندوز 10

o بررسی اجرای درست پایتون روی سیستم

• اجرای پایتون نصب شده در ویندوز

نسخه مناسب برای نصب پایتون در ویندوزتاکنون دو نسخه اصلی و پایدار برای پایتون ارائه شده است:• پایتون نسخه 2• پایتون نسخه 3این دو نسخه با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. یکی از عمده‌ترین آن‌ها، تفاوت در سینتکس (syntax) این دو نسخه است.برای مثال، برای چاپ در پایتون نسخه 3 از دستور()print  استفاده می‌شود در حالی‌که در نسخه 2 فقط print  به کار می‌رود.اگر نصب پایتون در ویندوز را برای یادگیری پایتون انجام می‌دهید، شاید بهتر باشد از آخرین نسخه منتشر شده آن استفاده کنید.اما اگر هدفتان از نصب پایتون، استفاده از کتابخانه یا ابزارهای خاص python است، بهتر است ابتدا نسخه کتابخانه (library)  یا برنامه مورد نظرتان را بررسی کنید.برخی ازکتابخانه‌های پر استفاده در پایتون همچنان در نسخه 2 منتشر شده‌اند و همچنان هم روی همان نسخه پشتیبانی می‌شوند.

دانلود پایتون (برنامه نصبی پایتون)برای دانلود پایتون وارد آدرس python.org/downloads  شوید. در این آدرس به طور پیش‌فرض سیستم عامل شما شناسایی شده و گزینه دانلود آخرین نسخه پایتون به شما نمایش داده می‌شود.
اگر به هر دلیلی سیستم عامل شما تشخیص داده نشد، به آدرس python.org/downloads/windows  بروید. در ابتدای این صفحه دو لینک برای دانلود آخرین نسخه‌های منتشر شده پایتون 3 و 2 را مشاهده خواهید کرد.
روی نسخه مورد نظر خود کلیک کرده تا وارد صفحه‌ای دیگر شوید. در انتهای این صفحه لیستی مشابه لیست زیر مشاهده خواهید کرد.
برای نصب پایتون 3 در ویندوز باید فایل‌هایی با نام Windows Executable Installer  را دانلود کنید.
• برای ویندوز 64 بیتی فایل
• و برای ویندوز 32 بیتی فایل
با دانلود فایل Windows x86-64 executable installer فایل نصبی پایتون برای هر دو نسخه 32 و 64 بیتی ویندوز را خواهید داشت.

آموزش نصب پایتون 3 در ویندوز
پس از دانلود فایل نصب کننده پایتون برای ویندوز کافی است روی آن دو کلیک کرده تا برنامه نصب راه‌اندازی شود.
ممکن است ویندوز 7 و ویندوز 10 یک پیغام هشدار مانند زیر به شما نمایش دهد. چون فایل را مستقیماً از سایت بنیاد نرم‌افزاری پایتون دانلود کرده‌ایم، مشکلی در آن نبوده و می‌توانیم با کلیک روی Allow  به آن اجازه نصب دهیم.
صفحه اول نصب پایتون 3 شبیه زیر خواهد بود. دو انتخاب برای نحوه نصب پایتون داریم:
1. نصب با تنظیمات پیش‌فرض
2. نصب با تنظیمات سفارشی
معمولاً تنظیمات پیش‌فرض پایتون در مراحل نصب برای ما کافی و عالی است!

راهنمای نصب پایتون در ویندوز 10
در همین صفحه گزینه‌ای با نام Add Python 3.9 to PATH  وجود دارد. این تیک را برای اجرای پایتون در  cmd  حتماً فعال کنید.
سپس روی دکمه اول (Install Now) کلیک کنید تا به مرحله بعدی برویم.
در این مرحله باید منتظر تکمیل نصب پایتون در ویندوز بمانیم…
پس از تکمیل شدن نوار نصب پایتون، به صفحه‌ای با عنوان Setup Was Successful  می‌رویم.
این صفحه آخرین مرحله از فرآیند نصب است. در اواخر صفحه دکمه‌ای تحت عنوان Disable Path Length Limit  وجود دارد.

بهتر است خیلی کوتاه بدانیم که Disable Path Length Limit  چیست ؟
در سیستم عامل ویندوز محدودیتی روی متغیر MAX_PATH  وجود دارد. این متغیر طول نام‌های انتخاب شده برای متغیرهای مسیر (path) را محدود می‌کند.
برخی توسعه‌دهندگان پایتون و برنامه‌نویسان حرفه‌ای، وجود محدودیت روی طول مسیر را دست و پا گیر و بعضاً علت خطاهایی در اجرای برنامه می‌دانند.
با این حال برداشتن محدودیت MAX_PATH  هیچ آسیبی به سیستم عامل شما نمی‌زند. اگر تمایل دارید به صورت حرفه‌ای پایتون را دنبال کنید، شاید برداشتن آن خالی از لطف نباشد. اما با فعال بودن آن در حالت عادی مشکل خاصی نخواهید داشت.
اگر لازم شد، بعداً نیز می‌توانید این محدودیت را از سیستم عامل حذف کنید. فقط کمی باید قدرت جستجوی خود را به کار گیرید! 🙂
با کلیک روی Close  عملیات نصب پایتون در ویندوز به پایان خواهد رسید.

بررسی اجرای درست پایتون روی سیستم
برای اطمینان از نصب درست و اعمال تنظیمات path پایتون برنامه cmd  (یا همان Command Prompt) خود را باز کنید. حالا دستور زیر را در آن وارد کرده و اجرا کنید.
python -v
در نتیجه این دستور، نسخه پایتونی که نصب کرده‌اید به شما نمایش داده می‌شود. برای مثال گفته شده در آموزش نصب پایتون، مقدار زیر به ما نمایش داده خواهید شد:
Python 3.9.0
اگر با خطا مواجه شدید، احتمالاً path به درستی تعریف نشده!

تنظیم path پایتون در Environment Var ویندوز
اگر مسیر پایتون برای ویندوز تعریف نشده باشد، امکان اجرای دستور python در خط فرمان (cmd) وجود ندارد. در این آموزش یاد می‌گیریم تنظیم path پایتون در ویندوز را انجام داده تا با خطای python is not recognized مواجه نشویم.
در فرآیند نصب پایتون در ویندوز گزینه‌ای به نام Add Python to PATH  وجود دارد. با فعال کردن این گزینه، مسیر پایتون در متغیرهای ویندوز قرار می‌گیرد.
وقتی در محیط خط فرمان ( CMD  یا powershell ) کلمه python  را می‌نویسیم، سیستم عامل سعی می‌کند این نام را شناسایی کند. اگر برنامه‌ای متناسب با این کلمه در مسیرهایش وجود نداشته باشد، خطای «برنامه تعریف نشده» دریافت می‌کنیم.
برای پایتون با خطای python is not recognized مواجه می‌شویم:

,python' is not recognized as and internal or external command'
 .operable program or batch file

افزودن path پایتون به ویندوز
دو روش برای افزودن مسیر پایتون داریم. هر دو، یک کار را انجام می‌دهند. در روش اول تغییرات را گام به گام یاد می‌گیرید؛ اما روش دوم ساده‌تر و سریع‌تر است. فقط گاهی اوقات ممکن است روش دوم به درستی عمل نکند.
در این بخش روش اول و در بخش انتهایی آموزش، روش دوم را بررسی می‌کنیم.
برای باز کردن Environment Variables  می‌توانید همین اسم را در منوی start جستجو کنید. اگر چیزی پیدا نشد، گام‌های زیر را طی کنید:
1. روی This PC  کلیک راست کرده و گزینه آخر (Properties) را انتخاب کنید یا از کنترل پنل وارد System شوید.
2. از منوی سمت چپ صفحه، روی Advanced System Settings  کلیک کنید.
3. در پنجره جدیدی که باز شد، در انتهای تب Advanced دکمه Environment Vars  وجود دارد.
My Computer (This PC) > Properties > Advanced System Settings > Environment Variables
در این بخش دو نوع متغیر داریم. قسمت اول متغیرهای مربوط به user فعلی ما در ویندوز است و قسمت دوم متغیرهای سراسری است. اگر مایلید دسترسی path پایتون برای همه کاربران ایجاد شود، می‌توانید آن را در قسمت دوم تعریف کنید. اگر فقط یک کاربری دارید، به دلخواه در یکی از آن‌ها اضافه کنید.

تعریف path پایتون در environment
ابتدا لازم است مسیری که پایتون نصب شده را پیدا کنیم. اگر نمی‌دانید موقع نصب چه مسیری تعریف کرده‌اید، از منوی start کلمه python را جستجو کنید. برنامه python  یا IDLE که برای اجرای پایتون است را انتخاب کرده و Open File Location  را انتخاب کنید.
در صفحه‌ای که باز شد، مجدداً روی آیکون کلید کرده و همین کار را انجام دهید تا وارد فولدر مسیر پایتون شوید. این مسیر همان path مورد نیاز ماست.
مسیر پایتون من به صورت زیر است:
C:\Users\kabirapp\Python\Python39
یک مسیر دیگر هم نیاز داریم. کافی است به انتهای این آدرس \Scripts اضافه کنیم؛ چیزی شبیه:
C:\Users\kabirapp\Python\Python39\Scripts
در صفحه Environment روی متغیر Path کلیک کرده و دکمه Edit را بزنید.
در پنجره باز شده، روی New کلیک کنید و هر دو مسیر را به انتهای لیست اضافه کنید.
تمام شد! حالا همه صفحات را OK  کنید. اگر از قبل cmd  باز کرده بودید، آن را بسته و دوباره باز کنید.

تنظیم پایتون در ویندوز
برای تعریف path پایتون در Environment Variables ویندوز می‌توانیم از روش ساده‌تری هم استفاده کنیم. برای این کار ابتدا cmd ویندوز را باز کنید. بهتر است آن را در حالت Run as Administration اجرا کنید تا دسترسی لازم برای تغییر در تنظیمات ویندوز را داشته باشد.
حالا نوبت آن است که مشابه روش قبلی، مسیر نصب پایتون را پیدا کنیم. در دستور زیر، به جای مسیر از {py_path}  استفاده کرده‌ام.
Path  پایتون خودتان را جایگزین کرده و دستور را اجرا کنید.
setx PATH "%PATH%;{py_path};{py_path}\Scripts
پس از اجرای دستور، برای اینکه خطای python is not recognized را دریافت نکنید، یک بار همه پنجره‌های cmd را بسته و مجدداً باز کنید.
امیدوارم با این آموزش توانسته باشید path  پایتون در ویندوز را تعریف کنید. اگر سؤال یا نظری دارید، بخش دیدگاه‌ها برای شماست.

اجرای پایتون نصب شده در ویندوز
پس از تکمیل نصب، منوی ویندوز یا start  خود را باز کنید. می‌بینید که در ابتدای لیست (جدیدترین برنامه‌ها) نام سه نرم‌افزار پایتون ظاهر شده است.
اگر این آیکون‌ها را نمی‌بینید، هیچ ایرادی ندارد. فقط عبارت python  را در استارت جستجو کنید تا نام آن‌ها نمایان شود.
حالا برنامه IDLE  را اجرا کنید. این برنامه یک IDE  خوب برای اجرای کد پایتون است. در این IDE می‌توانید کدهای خود را در محیطی شبیه کنسول نوشته یا یک فایل جدا برایش تعریف کنید.